Hướng dẫn cơ hội dùng và lưu ý sử dụng thuốc điều trị đái tháo đường nhóm Biguanide (Metformin)

Metformin là thuốc điều trị đái tháo đường nhóm Biguanid đang
được sử dụng rất nhiều
hiện nay
nay. Chính vì vậy, việc hiểu và sử dụng đúng loại thuốc này là rất quan trọng.

1. Nhóm thuốc Biguanide (Metformin)

Thuốc metformin là loại thuốc uống mang
tác dụng kiểm soát
đường huyết và không gây
tăng cân. Thuốc thường được kê đơn mang đến
những đối tượng người dùng
thừa cân, mập
phì, tuy nhiên
hiệu suất cao
của thuốc vẫn tương tự
với những người dân
không béo
phì. Thuốc hoạt động giải trí
theo cơ chế làm giảm lượng đường vào
máu bằng cách
ức chế sự tân tạo ra
glucose.

Thuốc metformin được chỉ định trong
điều trị bệnh lý đái tháo hàng không
phụ thuộc insulin (tiểu đường tuýp 2): Dùng đơn trị liệu lúc không
thể điều trị tăng đường huyết bằng chế độ
ăn uống đơn thuần. Bên cạnh đó, mang
thể sử dụng
metformin đi kèm theo
với nhóm thuốc sulfonylurea, song song
phối hợp
cơ chế
ăn uống kiêng cử. Trên thực tế, nếu như
chỉ dùng
metformin hoặc sulfonylurea thuần tuý
sẽ
không mang
hiệu quả
trấn áp
glucose huyết một cách
đầy đủ.

Thuốc được chỉ định điều trị bệnh lý đái tháo đường

2. Hướng dẫn cơ hội
sử dụng
thuốc điều trị đái tháo đường nhóm Biguanide (metformin)

Thuốc metformin thường được bác bỏ
sĩ cho
phép sử dụng với những
liều dùng
sau đây:

2.1. Metformin dạng giải phóng
tức thời Immediate Release (IR)

• Khởi trị: 50mg 2 lần/ngày hoặc 850mg 1 lần/ngày;
• Tăng liều: Tăng dần dần
  500mg mỗi
  tuần hoặc 850mg trong
  2 tuần;
• Liều duy trì: 2000mg/ngày;
• Liều tối đa: 2500mg/ngày.

Lưu ý: Nên sử dụng nhóm Biguanide sau bữa ăn
sáng và tối, nuốt nguyên viên, không nghiền, không nhai.

2.2. Metformin dạng giải phóng
kéo dài
Extended Release (ER)

• Khởi trị: 500 – 1000mg 1 lần/ngày;
• Tăng liều: Tăng từ từ 500mg mỗi
  tuần;
• Liều duy trì: 2000mg/ngày;
• Liều tối đa: 2500mg/ngày.

Lưu ý: Nếu sử dụng dạng phóng ưa thích
lê dài
nhưng không đạt được mức đường huyết mong muốn, cần xem xét việc chia liều. Nếu cần dùng
mức liều cao hơn, nên phối phù hợp với
dạng giải phóng
tức thời.

Dùng thuốc điều trị đái tháo đường cần tuân thủ đúng phác đồ điêu trị của bác
sĩ

3. Lưu ý khi sử dụng thuốc Biguanide (metformin) vào
điều trị đái tháo đường

3.1. Những tác dụng không ước muốn
của thuốc metformin

Trong quy trình
sử dụng thuốc mang
thể xẩy ra
những tác dụng không mong muốn, đơn cử
như sau:

• Rối loạn tiêu hóa (thường gặp ở
  khoảng
  5% – 20% bệnh nhân): đau bụng, co thắt, tiêu chảy, buồn nôn hoặc nôn, đầy mụn, chán ăn, nhiều khi
  mang
  cảm giác
  mang
  vị sắt kẽm kim loại
  vào
  miệng,… Các phản ứng này thường xuất hiện tại
  khá sớm trong
  quá trình
  sử dụng thuốc metformin điều trị đái tháo đường, nhưng sẽ
  hồi sinh
  và giảm dần nếu như
  tăng liều hợp lý, từ từ và uống thuốc vào thời điểm cuối
  bữa ăn;
• Giảm tiếp thu
  vitamin B12: so với
  nhiều trường hợp, bệnh nhân rất cần được
  té
  sung vitamin này để
  khung người
  không thiếu đi cobalamin dẫn tới
  thiếu máu, mỏi mệt
  và rối loạn cảm xúc;
• Phản ứng trên da (hiếm gặp): nổi mề đay, ngứa và mang
  ban đỏ.

3.2. Nhiễm toan lactic (rất hiếm gặp – có
tỉ lệ tử vong lên tới 50%)

Bệnh nhân có
bộc lộ
chuột rút, yếu cơ nặng, đau vùng bụng hoặc ngực. Đây là trạng thái nhiễm toan chuyển hóa do phóng thích
H+ từ acid lactic.

Nguyên nhân được chẩn đoán là vì
cơ chế của metformin ức chế quy trình
tân tạo
glucose từ nhiều nguồn khác nhau, vào
đó mang
lactat. Sự tích lũy metformin mang
thể làm trầm trọng hơn
những nguyên nhân khác, như suy thận, suy gan, những
bệnh lý thiếu oxy, trấn áp
đường máu kém,…

Chính vì vậy, metformin chống chỉ định đối với
những
trường hợp sau đây:

• Rối loạn chức năng
  thận;
• Suy tim sung huyết cần điều trị bằng thuốc;
• Dị ứng với metformin;
• Nhiễm toan chuyển hóa cung cấp
  tính hoặc mãn tính;
• Suy giảm tác dụng
  gan;
• Phụ nữ đang
  mang thai và mang lại
  con bú.

Phụ nữ đang được
mang thai thuộc nhóm đối tượng người dùng
chống chỉ định dùng
thuốc

Những người bị nghiện rượu được chỉ định là phải rất là
thận trọng khi dùng
thuốc metformin. Metformin cũng không phải là lựa lựa chọn
tương thích
trong
điều trị đến
đối tượng
người cao tuổi vì nhóm tuổi này thường sẽ dễ
bị suy giảm chức năng
thận. Do đó, so với
bệnh nhân cao tuổi, phải kiểm tra chỉ số creatinin huyết thanh kỹ trước lúc
mở màn
điều trị.

3.3. Tương tác thuốc – thuốc

• Đối với thuốc cản quang
  mang
  chứa iod (khả năng khiến
  độc thận, tăng tiềm ẩn nguy cơ
  nhiễm toan acid): Phải tạm ngưng dùng
  metformin so với
  trường hợp cần tiêm những
  thuốc cản quang đãng
  chứa iod (khoảng 48 giờ trước và sau tiêm) do tiềm ẩn nguy cơ
  dẫn tới
  suy thận và nhiễm toan lactic. Tương tự, nếu như
  cần thực hiện tại
  phẫu thuật gây
  mê, bệnh nhân cần tạm ngừng sử dụng metformin;
• Các thuốc tác động ảnh hưởng
  đến
  quá trình
  chuyển hóa glucose, làm tăng chỉ số đường huyết, bao gồm
  clorpromazin, glucocorticoid, progesteron liều cao và những
  thuốc có
  tác động giao cảm;
• Do mức độ link
  với protein huyết tương thấp, metformin thường không tương tác mạnh với các
  thuốc links
  mạnh với protein huyết tương (như salicylat, sulfonamid, probenecid,..). Mặt khác, metformin có
  khả năng
  tương tác gián tiếp (qua cơ chế cạnh tranh) với các
  thuốc thải trừ sinh sống
  ống thận dưới dạng cation (bao gồm một vài
  thuốc như amilorid, morphin, quinidin, ranitidin, trimethoprim, vancomycin, …). Trên thực tế, những
  phân tử mang
  dạng cation này cũng đồng thời
  thải trừ qua ống thận, do vậy
  mang
  thể cạnh tranh đối đầu
  với metformin. Hiện tượng này khiến
  ra hiện
  tượng tăng nồng độ metformin trong
  huyết tương, vì vậy
  làm tăng nguy cơ
  nhiễm toan lactic;

Tham khảo ý kiến chưng
sĩ, dược sĩ trước lúc
sử dụng thuốc

• Phải giám sát kỹ lưỡng khi sử dụng song song
  thuốc metformin với các
  thuốc nhóm lợi tiểu, thuốc chống viêm không steroid (NSAID), thuốc giảm huyết áp, insulin, sulfamid, những
  thuốc kháng nấm nhóm azol và các
  chế phẩm thuốc mang
  chứa cồn. Ngoài ra, đòi hỏi
  phải hiệu chỉnh liều của metformin tùy thuộc vào diễn biến lâm sàng và kết quả xét nghiệm cận lâm sàng (creatinin huyết thanh, transaminase,…).

Tất cả bệnh nhân sử dụng thuốc metformin điều trị đái tháo đường cần tuân thủ điều trị, thực hiện nay
kiểm tra, theo dõi định kỳ theo phía
dẫn:

• Mỗi 3 tháng: Xét nghiệm HbA1c (đánh giá bán
  mức đường huyết vào
  3 tháng gần
  nhất), theo dõi huyết áp, cân nặng;
• Hàng năm: Kiểm tra khu vực
  vực đáy mắt, xét nghiệm creatinin máu, micro-albumin niệu, tấn công
  giá chỉ
  điện giải đồ, kiểm tra vùng bàn chân, theo dõi lipid máu.

Việc điều trị bệnh tiểu đường là một quá trình
lâu dài và yên cầu
phải kiên trì, không riêng gì
dựa vào
điều trị nội khoa với các
thuốc điều trị đái tháo đường nhưng
cần phối hợp thay
đổi lối sống và kiểm soát và điều chỉnh
chính sách
ăn uống hợp lý.

Video đề xuất:

Hướng dẫn phòng ngừa biến chứng tiểu đường vào
dịp Tết

Chủ đề:

Medformine

Tiểu đường

Tiểu đường tuýp 2

Dược

Điều trị đái tháo đường